မဲ မသမာမႈမ်ားကို စိန္ေခၚျခင္း

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္ေျမာက္လာသည့္ေနာက္ သတင္းမီဒီယာမ်ားက သူ႔အေပၚ အဓိက အာ႐ုံစိုက္ေနခ်ိန္တြင္ အျခားတဖက္၌လည္း လ်စ္လ်ဴမရႈသင့္ေသာ ႏုိင္ငံေရး ျဖစ္ေပၚမႈမ်ား ရွိေနသည္။

စစ္အစိုးရက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို လႊတ္ေပးအၿပီး ရက္ပိုင္းအတြင္း ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ အၿပီးသတ္ မဲရလဒ္မ်ားကို သိုသိုသိပ္သိပ္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သလို၊ တဖက္တြင္ေတာ့ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ မွန္းခ်က္ႏွင့္ ႏွမ္းထြက္ မကိုက္ခဲ့သည့္ ပါတီမ်ားက ျပည္ေထာင္စု ၾကံ႕ခိုင္ေရးပါတီအေနျဖင့္ မဲမသမာမႈမ်ားေၾကာင့္သာ အႏိုင္ရရွိျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း စိန္ေခၚမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနၾကျခင္း ျဖစ္သည္။

ယခုရက္ပိုင္းမွာပင္ ေရြးေကာက္ပဲြဝင္ ပါတီ ၃ ခု၏ တိုင္တန္းမႈေၾကာင့္ ရန္ကုန္တုိင္းႏွင့္ ပဲခူးတိုင္းအတြင္းရွိ ၿမိဳ႕နယ္ ၁ဝ ၿမိဳ႕နယ္မွ မဲမသမာမႈမ်ားကို ရဲစခန္းက ေခၚယူစစ္ေဆးေနၿပီျဖစ္သည္။

အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီအင္အားစု NDF ၊ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏုိင္ငံ အမ်ဳိးသားႏိုင္ငံေရးအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ UMFNP ႏွင့္ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ား (ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ) ပါတီတို႔က ရန္ကုန္တုိင္းတြင္ ၃ ၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ပဲခူးတုိင္းတြင္ ၇ ၿမိဳ႕နယ္မွ ျပည္ေထာင္စု ၾကံ႕ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီဝင္၊ ရယကႏွင့္ မဲ႐ုံမႉးတို႔အား မဲမသမာမႈျပဳလုပ္သည္ဟု တိုင္တန္းခဲ့သျဖင့္ သက္ဆုိင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္ရဲစခန္းမ်ားက ေခၚယူစစ္ေဆးေနျခင္း ျဖစ္သည္။

ရဲတိုင္ႏိုင္ေသာ မဲ မသမာအမႈ

ရဲစခန္းမ်ားတြင္ တိုင္ၾကားရျခင္းမွာ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပြဲ ဥပေဒ အခန္း ၁၃ ေဖာ္ျပခ်က္အရ ေရြးေကာက္ပဲြဆိုင္ရာ ျပစ္မႈမ်ားကို က်ဴးလြန္သူ မည္သူကိုမဆို မဲေပးခြင့္ရွိသူ၊ အမတ္ေလာင္း၊ အမတ္ေလာင္း၏ ေရြးေကာက္ပဲြကိုယ္စားလွယ္၊ ယင္းမဲဆႏၵနယ္၏ ေကာ္မရွင္အဖဲြ႔ဝင္ တဦးဦးက သက္ေသခိုင္လံုစြာျဖင့္ ရဲစခန္းတြင္ တုိင္တန္းႏိုင္သည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည့္အတိုင္း တိုင္ၾကားခဲ့သည္။

ရဲတိုင္ၾကားခြင့္မွာ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပသည့္ရက္မွ ၁၅ ရက္အတြင္း တိုင္ၾကားရမည္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ယခုလ ၂၂ ရက္ေန႔ကပင္ အမႈအသစ္မ်ား တိုင္ၾကားခြင့္ ကုန္ဆုံးသြားၿပီျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ဤအခ်က္ေၾကာင့္ ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္အေပၚ စိန္ေခၚမႈမ်ား ဆိတ္သုဥ္းသြားမည္ မဟုတ္ပါ။

ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ ပါတီမ်ားက မဲသမာမႈမ်ားကို အျခားေသာ နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္လည္း ကန္႔ကြက္ေနၾကသည္။ မိမိသာလွ်င္ အႏိုင္ရ ကုိယ္စားလွယ္ျဖစ္ေၾကာင္း ေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္ကို သတ္မွတ္ထားေသာ ဥပေဒႏွင့္အညီ တိုင္တန္းျခင္း၊ အာဏာပိုင္မ်ားထံ ေရြးေကာက္ပြဲ မဲမသမာမႈမ်ားအေပၚ မေက်နပ္ေၾကာင္း စာေရးသား ေပးပို႔ျခင္း နည္းလမ္းမ်ားအျပင္ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို အသိအမွတ္ မျပဳေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ျခင္း စသည့္ နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္လည္း မဲသမာမႈမ်ားကို လက္မခံႏိုင္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပေနၾကသည္။

ယင္းသို႔ ကန္႔ကြက္မႈမ်ား လုပ္သည့္အထဲတြင္ ႏိုင္ငံေရးပါတီ ၈ ခုႏွင့္ တသီးပုဂၢလ အမတ္ေလာင္းမ်ား ပါဝင္ေနသည္။

တုိင္းရင္းသား စည္းလုံးညီးညြတ္ေရးပါတီ (တစည)၊ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အင္အားစု NDF ၊ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ အမ်ဳိးသားႏိုင္ငံေရးအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ UMFNP ၊ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ား (ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ)၊ ျပည္ေထာင္စု ဒီမုိကေရစီပါတီ UDP ၊ ဒီမုိကရက္တစ္ပါတီ (ျမန္မာ) DPM ၊ မြန္ေဒသလံုးဆိုင္ရာ ဒီမိုကေရစီပါတီ AMRDP ၊ ရွမ္းတိုင္းရင္းသား ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ SNDP စသည့္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားႏွင့္တကြ တသီးပုဂၢလ ကုိယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားပါ နည္းမ်ဳိးစုံျဖင့္ ကန္႔ကြက္မႈမ်ား လုပ္ေနၾကသည္။ အျခားပါတီမ်ားကလည္း တိုင္တန္းရန္ ျပင္ဆင္ေနၾကသည္။

သို႔ေသာ္ ေလာေလာဆယ္တြင္ “မိမိသာ အႏိုင္ရေၾကာင္း” တင္ျပခ်က္ျဖင့္၊ ေကာ္မရွင္၏ မဲစာရင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္ကို ဥပေဒေၾကာင္းလမ္းအရ တိုက္႐ုိက္ စိန္ေခၚမည့္သူအေနျဖင့္ NDF ပါတီမွ အမတ္ေလာင္း ၂ ဦးသာ ရွိသည္ကို ေတြ႔ရသည္။

အႏိုင္ရ ကိုယ္စားလွယ္ကို ကန္႔ကြက္မႈ

ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပဲြဥပေဒ အခန္း ၁၅၊ ပုဒ္မ ၆၇ ႏွင့္ ၆၈ (ခ) တြင္ ေရြးေကာက္ပဲြအႏိုင္ရ ကိုယ္စားလွယ္အား ကန္႔ကြက္လိုပါက ေရြးေကာက္ပဲြၿပီးသည့္ေနာက္ ရက္ေပါင္း ၆ဝ အတြင္း သတ္မွတ္ထားေသာ ေငြေၾကးေပးသြင္း၍ ကန္႔ကြက္ႏိုင္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားခ်က္အရ NDF အမတ္ေလာင္း ၂ ဦးက စိန္ေခၚျခင္း ျဖစ္သည္။

ကန္႔ကြက္ရာတြင္ မိမိသာလွ်င္ ခိုင္လံုမဲ အမ်ားဆံုးရသူ (သို႔မဟုတ္) အႏိုင္ရသူ၏ ခိုင္လံုမဲမ်ားတြင္ မဲမသမာမႈ ျပဳလုပ္၍ ရရွိေသာမဲမ်ားကို မေရတြက္ပါက၊ မိမိသာ မဲအမ်ားဆံုးရသူဟု ေၾကညာေပးရန္ အေၾကာင္းျပ ကန္႔ကြက္ရမည္။

ေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္သို႔ ကန္႔ကြက္လႊာ တင္သူတိုင္းသည္ ႏိုင္ငံေတာ္က ကုန္က်မည့္ “အမႈစရိတ္” အတြက္ ေငြ ၁ဝ သိန္းစီ ေပးသြင္းရမည္ျဖစ္ကာ မည္သည့္အေၾကာင္းႏွင့္မွ် ျပန္ထုတ္ယူခြင့္ မရွိေၾကာင္း ေကာ္မရွင္က ထုတ္ျပန္ထားသည္။

NDF ပါတီမွ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဖားကန္႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္တြင္ ႐ႈံးနိမ့္ခဲ့သည့္ အမတ္ေလာင္း ေဒၚေဘာက္ဂ်ာႏွင့္ ရန္ကုန္တိုင္း အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ မဲဆႏၵနယ္ ၇ တြင္ ရႈံးနိမ့္ခဲ့သည့္ ေရွ႕ေန ဦးသိန္းေဇာ္ညြန္႔တို႔က ေငြ ၁ဝ သိန္း အကုန္က်ခံ၍ အမႈရင္ဆိုင္သြားေတာ့မည္ျဖစ္သည္။

သို႔ေသာ္ ယင္းသို႔ ရဲတိုင္တန္းျခင္းႏွင့္ ကန္႔ကြက္လႊာတင္သြင္းျခင္းတို႔၏ ေနာက္ဆက္တဲြအျဖစ္ တိုင္တန္းသူသည္ လိမ္လည္တိုင္တန္းေၾကာင္း ေရြးေကာက္ပဲြခံုအဖဲြ႔က ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါက ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပဲြဥပေဒ အခန္း ၁၃၊ ပုဒ္မ ၆၄ အရ ၃ ႏွစ္ထက္မပိုေသာ ေထာင္ဒဏ္ (သို႔မဟုတ္) ၃ သိန္းထက္မပိုေသာ ဒဏ္ေငြ (သို႔မဟုတ္) ျပစ္ဒဏ္ ၂ ရပ္စလံုး ခ်မွတ္ခံရႏိုင္သည္ဟူေသာ သတ္မွတ္ခ်က္လည္း ရွိေနျပန္သည္။

“တိုင္မယ္ဆိုရင္လည္း မဲခိုးထားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြဆီကို တိုင္ရမွာ။ တုိင္ျပန္ေတာ့လည္း သက္ေသမခိုင္လံုဘူးလို႔ ဆံုးျဖတ္ရင္ က်မတို႔က ေထာင္ ၃ ႏွစ္လည္းက်မယ္ ေလ်ာ္ေၾကးလည္း ေပးရဦးမယ္။ အကုန္လံုး နစ္နာတာေပါ့။ ကန္႔ကြက္လႊာတင္ဖို႔ စဥ္းစားပါဦးမယ္” ဟု DP (M) ပါတီ တဲြဖက္ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ေဒၚခ်ဳိခ်ဳိေက်ာ္ၿငိမ္းက ေျပာသည္။

သို႔ေသာ္ မတူကဲြျပားျခင္းႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပါတီ၊ UDP ၊ AMRDP၊ DP (M) စသည့္ ပါတီမ်ားႏွင့္ မႏၲေလးတုိင္းတြင္ ရႈံးနိမ့္ခဲ့သည့္ NDF အမတ္ေလာင္းမ်ားကမူ ေရြးေကာက္ပဲြ မသမာမႈမ်ားကို စစ္ေဆးမည့္ ခံုအဖဲြ႔အေပၚ အယံုအၾကည္ မရွိသည့္အတြက္ ကန္႔ကြက္လႊာ တင္သြင္းမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။

NDF ပါတီ မႏၲေလးတိုင္း ဒုဥကၠ႒ႏွင့္ ျပည္ၾကီးတံခြန္ၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္တြင္ ႐ႈံးနိမ့္ခဲ့သည့္ အမတ္ေလာင္း ေရွ႕ေန ဦးေအာင္ခိုင္က “ကန္႔ကြက္လႊာတင္ဖို႔ အစီအစဥ္ မရွိဘူး။ ၁ဝ သိန္း သြင္းရမယ့္ ကိစၥက ေငြေၾကးအခက္အခဲ ျဖစ္ေစတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ဒီေရြးေကာက္ပဲြမွာ ကိုယ့္ေငြနဲ႔ ကိုယ္သံုးရတယ္။ ေနာက္ထပ္လည္း ၁ဝ သိန္း ကုန္ရဦးမယ္။ ထြက္လာမယ့္ ရလဒ္ကလည္း သူတို႔ပဲ ခံုအဖဲြ႔ဖဲြ႔ၿပီး ဆံုးျဖတ္မွာဆိုေတာ့ ဒီပုတ္ထဲက ပဲ၊ ဒီပဲ ပဲ ျဖစ္မွာဗ်” ဟု ေျပာသည္။

AMRDP ဥကၠ႒ ႏိုင္ေငြသိန္းကလည္း “ၾကိဳတင္မဲေၾကာင့္ ခံရတယ္ဆိုတာေတာ့ ေျပာခ်င္တာေပါ့။ ေထာက္ျပစရာေတာ့ ရွိတာေပါ့ေနာ္။ တရားေတာ့ မစြဲႏိုင္ဘူးေလ။ ပိုက္ဆံ ဒီေလာက္ကုန္တာ” ဟု ဆိုျပန္သည္။

ျပည္ေထာင္စု ဒီမိုကေရစီပါတီ UDP ႏွင့္ ပဲခူးတိုင္းအတြင္း ဝင္ၿပိဳင္ခဲ့သည့္ NDF အမတ္ေလာင္း ၅ ဦး တို႔ကမူ တိုင္ၾကားမႈ တစုံတရာ လုပ္မည္မဟုတ္ဘဲ၊ ေရြးေကာက္ပဲြရလဒ္ကို အသိအမွတ္ မျပဳႏိုင္ဟု ျပတ္သားစြာ ေၾကညာထားသည္။

အထက္တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ ရဲကိုတိုင္ၾကားထားသည့္ အမႈ၊ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ထံ ေငြသြင္း၍ တိုင္ၾကားမႈႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ရလဒ္ကို အသိအမွတ္ မျပဳေၾကာင္း ကန္႔ကြက္မႈ ၃ မ်ဳိးစလုံးတြင္ တူညီစြာ ေထာက္ျပထားသည့္ အခ်က္ကေတာ့ ၾကိဳတင္မဲႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ မဲမသမာမႈမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။

ၾကိဳတင္မဲျဖင့္ မဲမသမာမႈမ်ား

ၾကံ႕ဖြံ႔အမတ္ေလာင္းမ်ားကို အႏိုင္ရေစခဲ့သည္ဟု ဆိုသည့္ ၾကိဳတင္မဲမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ေနသည့္ မဲမသမာမႈမ်ားတြင္ အဓိက အခ်က္ ၂ ခ်က္ကို ေထာက္ျပၾကျပန္သည္။ ေရြးေကာက္ပဲြအၿပီး ညဘက္က်မွ ၾကိဳတင္မဲမ်ား ေရာက္ရွိလာသည့္ အခ်က္ႏွင့္ ေရြးေကာက္ပဲြမတိုင္မီ ၾကိဳတင္မဲ ရယူပံု ရယူနည္းမ်ားတြင္ ဥပေဒႏွင့္ မညီသည့္ အခ်က္မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ပါတီမ်ားက ေထာက္ျပေျပာဆိုသည္။

“ည ၁၂ နာရီအထိ ေအာက္ေျခ ျပည္သူ႔ ဆႏၵမဲေတြ အားလံုး ႏိုင္ပါတယ္။ ၈ ရက္ေန႔မနက္ ၄ နာရီ ၅ နာရီေလာက္တြင္ ဘယ္ကေရာက္ လာမွန္းမသိတဲ့ ဆာလာအိတ္ေတြနဲ႔ ေရာက္လာၿပီးေတာ့ စာရင္းေတြ ျပဳစုတဲ့အခါမွာ ႏိုင္ၿပီးသား ကိုယ္စားလွယ္ေတြ အားလံုး တေယာက္မွ မက်န္ေတာ့ပါဘူး” ဟု NDF ပါတီ၏ ဥပေဒေရးရာ အဖြဲ႔ဝင္ ေရွ႕ေန ဦးျမင့္သြင္က ေျပာသည္။

ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပဲြဥပေဒ အခန္း ၁ဝ၊ ပုဒ္မ ၄၈ (က) တြင္ ရပ္ကြက္ သို႔မဟုတ္ ေက်းရြာအုပ္စု ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႔ခြဲသည္ မိမိႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ မဲ႐ံုအသီးသီးအတြက္ ဆႏၵျပဳထားေသာ ၾကိဳတင္မဲ လက္မွတ္မ်ားႏွင့္ မဲဆႏၵရွင္ အမည္စာရင္းတို႔ကို ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပသည့္ေန႔တြင္ “မဲ႐ုံမဖြင့္မီ” သက္ဆိုင္ရာ မဲ႐ုံမႉးလက္ဝယ္သို႔ အေရာက္ပို႔ေပးရမည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည့္အတြက္ ေရြးေကာက္ပဲြေန႔ ညနက္ပိုင္းမွ ေရာက္ရွိလာသည့္ မဲမ်ားသည္ တရားမဝင္ျဖစ္ေၾကာင္း ပါတီမ်ားက ေထာက္ျပေျပာဆိုေနၾကသည္။

ထို႔အျပင္ ၾကိဳတင္မဲ ေကာက္ခံရာတြင္ ၾကိဳတင္မဲေပးရန္ မလိုအပ္သူမ်ားကိုပါ ေကာက္ခံျခင္း၊ လွ်ဳိ႕ဝွက္မဲေပးစနစ္ မက်င့္သံုးျခင္းႏွင့္ ၾကံ႕ဖြံ႔ပါတီကို ဖိအားေပး မဲထည့္ေစျခင္းတို႔ ရွိခဲ့ေၾကာင္းလည္း ပါတီအမ်ားအျပားက ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခဲ့ၾကသည္။

DP (M) ပါတီ တဲြဖက္အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ေဒၚခ်ဳိခ်ဳိေက်ာ္ၿငိမ္းက ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အတြက္ သူဝင္ၿပိဳင္ခဲ့သည့္ ၾကိဳ႕ပင္ေကာက္ၿမိဳ႕နယ္တြင္ ၾကိဳတင္မဲအပါအဝင္ မဲမသမာမႈမ်ား ရွိခဲ့ေၾကာင္း ၿမိဳ႕နယ္၊ ခ႐ိုင္၊ တိုင္းအဆင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္မ်ားႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္ရွိ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးၾကီးသန္းေရႊထံ လိပ္မူ တိုင္ၾကားထားသည္။

ထို႔အတူ စစ္ကိုင္းတိုင္း ဒီပဲယင္းၿမိဳ႕နယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အတြက္ ဝင္ၿပိဳင္သူ ညီညြတ္ေသာ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ ဥကၠ႒ ဦးဘိုေမာင္းကလည္း ဒီပဲယင္းၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ၾကံ႕ဖြံ႔ပါတီက ၾကိဳတင္မဲလိမ္ျခင္း၊ မဲဆႏၵရွင္၏ ကိုယ္ေရးအက်ဥ္း ပံုစံစာရြက္ျဖင့္ မဲဆြယ္ျခင္းတို႔ က်ဴးလြန္ခဲ့ၿပီး၊ ေသဆံုးသူမ်ား၏ အမည္မ်ားျဖင့္လည္း ေကာ္မရွင္က မဲထည့္ခဲ့သည္ဟု မဇၥ်ိမကို ေျပာထားသည္။

တနသၤာရီတိုင္း ၿမိတ္ႏွင့္ ေကာ့ေသာင္းၿမိဳ႕တို႔တြင္လည္း ရပ္ကြက္ေကာ္မရွင္ႏွင့္ အာဏာပိုင္မ်ားမွ ပင္လယ္သို႔ ငါးဖမ္းထြက္မည့္ ေလွလုပ္သားမ်ားကို ၾကံ႕ခိုင္ေရးပါတီကို ဖိအားေပးကာ ၾကိဳတင္မဲထည့္ခိုင္းသျဖင့္ တိုင္းရင္းသား စည္းလုံးညီညြတ္ေရးပါတီ တစည က ယင္းမဲမ်ားကို ပယ္ဖ်က္ေပးရန္ သက္ဆိုင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္ေကာ္မရွင္႐ုံးမ်ားသို႔ တုိင္ၾကားခဲ့သည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ၾကီးနားၿမိဳ႕နယ္ ဒူကေထာင္ရပ္ကြက္၌ ၾကိဳတင္မဲေကာက္ခဲ့ရာတြင္ လွ်ဳိ႕ဝွက္မဲေပးစနစ္ မသုံးဘဲ လူအမ်ားေရွ႕မွာပင္ ၾကံ႕ခိုင္ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီ စည္း႐ံုးေရးမႉးကိုယ္တိုင္ ၾကံ႕ခိုင္ေရးကို အမွန္ျခစ္ ေပးခဲ့ေၾကာင္း တစည ပါတီမွ အမတ္ေလာင္း ဦးလနန္ေဘာက္က ၿမိဳ႕နယ္ေရြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ကို တိုင္တန္းခဲ့သည္။

ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း ဗန္းေမာက္ႏွင့္သိႏီၷၿမိဳ႕တြင္ ၾကိဳတင္မဲ ေကာက္ခံရာ၌ မဲေပးသူကိုယ္စား ရယက စာေရးမ်ားက ၾကံ႕ဖြံ႔ပါတီကို အမွန္ျခစ္ၿပီး မဲထည့္ေစခဲ့ေၾကာင္း ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ SDNP က ၿမိဳ႕နယ္ေကာ္မရွင္ကို တိုင္ၾကားခဲ့ျပန္သည္။

အလားတူပင္ ရွမ္းျပည္နယ္၊ မေကြးတိုင္း၊ စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ ဧရာဝတီတိုင္းႏွင့္ ရန္ကုန္တိုင္း ေဒသအမ်ားအျပားတြင္ ၾကံ႕ခိုင္ေရးပါတီႏွင့္ နယ္ေျမ ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္တို႔ ပူးေပါင္းၿပီး ဥပေဒမဲ့ ၾကိဳတင္မဲမ်ား ေကာက္ခံခဲ့ေၾကာင္း NDF ပါတီက ေရြးေကာက္ပဲြ မတိုင္မီ တရက္အလိုတြင္ ေနျပည္ေတာ္ေရြးေကာက္ပဲြ ေကာ္မရွင္သို႔ တိုင္ၾကားခဲ့သည္။

ၾကိဳတင္မဲ ေပးခြင့္ရွိသူမ်ားကို သတ္မွတ္ရာ၌ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပဲြဥပေဒ အခန္း ၉ ၊ ပုဒ္မ ၄၅ (ခ) (ဂ) ႏွင့္ ပုဒ္မ ၄၆ မ်ားတြင္ ၾကိဳတင္မဲေပးခြင့္ရွိသူမ်ားမွာ “သက္ဆုိင္ရာ မဲဆႏၵနယ္မွေက်ာ္၍ ခရီးေဝးသြားရန္ရွိသူူ၊ အနာၾကီး ေရာဂါစဲြေနသူ၊ ေရာဂါျပင္းထန္သူ၊ မီးဖြားေနသူ၊ အသက္ၾကီးသူ၊ အခ်ဳပ္ခန္းႏွင့္ အက်ဥ္းေထာင္တြင္ အခ်ဳပ္က်ေနသူ၊ ေဆး႐ုံ၌အတြင္း လူနာအျဖစ္ တက္ေရာက္ေနသူႏွင့္ မဲစာရင္းရွိရာ ေဒသကို ေက်ာ္လြန္၍ ယာယီ တာဝန္ထမ္းေနရသူ ႏိုင္ငံ့ဝန္ထမ္း၊ စစ္သား၊ ရဲ” ဟူ၍ ေဖာ္ျပထားသည္။

ယင္းသို႔ ဥပေဒ သတ္မွတ္ခ်က္ ရွိေသာ္လည္း ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ အာဏာပိုင္အခ်ဳိ႕ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုၾကံ႕ခိုင္ေရး ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးပါတီတို႔က ဥပေဒကို လိုသလုိ အသုံးျပဳမႈမ်ား၊ ဥပေဒျပင္ပ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား ရွိခဲ့ေၾကာင္း ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ ပါတီမ်ားက ေျပာဆိုစိန္ေခၚေနျခင္း ျဖစ္သည္။

သို႔ရာတြင္ ေနျပည္ေတာ္ ေကာ္မရွင္အပါအဝင္ သက္ဆိုင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္၊ တုိင္းေကာ္မရွင္ အသီးသီးက မဲမသမာ တိုင္ၾကားခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ တစံုတရာ ေျဖရွင္းေပးျခင္းေၾကာင္း မရွိေသးေၾကာင္း ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ ပါတီမ်ားက ေျပာၾကသည္။

ေဖၚထုတ္ရျခင္း ရည္ရြယ္ခ်က္

ေနျပည္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္ဘက္က အေရးမယူ၊ အေၾကာင္းမျပန္သည္ျဖစ္ေစ လြတ္လပ္ၿပီး တရားမွ်တျခင္း မရွိသည့္ ေရြးေကာက္ပဲြအျဖစ္ ကမၻာက သိရွိေစရန္ ၾကိဳးပမ္းသည့္ အေနျဖင့္ ၾကိဳတင္မဲအပါအဝင္ မဲမသမာမႈမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္တိုင္ၾကားရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ပါတီမ်ားက ဆိုသည္။

“က်ေနာ္တို႔ပါတီက ေရြးေကာက္ပဲြမတိုင္ခင္က တခါ၊ ေရြးေကာက္ပဲြၿပီး ၁၂ ရက္ေန႔က တခါ ၾကိဳတင္မဲ ကိစၥေတြနဲ႔ မဲမသမာမႈေတြကို ၿမိဳ႕နယ္အလိုက္ ေသခ်ာအတိအက် တိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ေကာ္မရွင္က အခုထက္ထိ ဘာမွ အေၾကာင္းျပန္ၾကားတာ မရွိသလို၊ ဘာမွလုပ္ေဆာင္ေပးတာလည္း မရွိဘူး” ဟု NDF ပါတီ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ ဦးခင္ေမာင္ေဆြက မဇၥ်ိမကို ေျပာသည္။

“မဲမသမာမႈေတြကို က်ေနာ္တို႔ အခုလို တုိင္တန္းေဖာ္ထုတ္ျခင္းဟာ ဒီေရြးေကာက္ပဲြဟာ ဘယ္ေလာက္ မလြတ္လပ္ တရားမမွ်တသလဲဆိုတာ ကမၻာက သိေအာင္၊ အားလံုး သိေအာင္ လုပ္တာပါ” ဟု ၈၈ မ်ဳိးဆက္ပါတီ ဥကၠ႒ ကိုရဲထြန္းက ေျပာသည္။

ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ (ျမန္မာ) မွ ေဒၚခ်ဳိခ်ဳိေက်ာ္ၿငိမ္းကလည္း “သူတို႔က ဘယ္လိုပဲ ဆံုးျဖတ္သည္ျဖစ္ပါေစ။ ခုလိုတုိင္တန္းျခင္းဟာ ဒီေရြးေကာက္ပဲြမွာ မဲလိမ္၊ မဲခိုးမႈေတြ၊ မသမာမႈေတြ ရွိေနတယ္ဆိုတာကို ေပၚလြင္ထင္ရွားေစလိုတဲ့သေဘာပါ” ဟု ဆိုသည္။

ယခုအခါ မဲမသမာမႈမ်ားအတြက္ ရဲစခန္းသို႔ တိုင္ၾကားႏိုင္သည့္ အခ်ိန္ကာလ ၿပီးဆုံးခဲ့ေသာ္လည္း၊ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ေရြးေကာက္ပဲြဥပေဒ အခန္း ၁၅၊ ပုဒ္မ ၆၇ ႏွင့္ ၆၈ (ခ) အရ၊ အႏိုင္ရ ကိုယ္စားလွယ္ကို ကန္႔ကြက္လႊာ တင္သြင္းႏိုင္သည့္ ေနာက္ဆုံးရက္မွာ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ ဇႏၷဝါရီလ ၆ ရက္ေန႔ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ပါတီမ်ားအေနျဖင့္ အခ်ိန္ရဦးမည္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ေငြ ၁ဝ သိန္း ေပး၍ ကန္႔ကြက္မည့္သူ အမ်ားအျပား ေပၚထြက္လာႏုိင္ရန္ ခဲယဥ္းႏုိင္ေၾကာင္း ပါတီမ်ားက ခန္႔မွန္းၾကသည္။

တခ်ိန္ထဲတြင္ ၁၉၉ဝ ေရြးေကာက္ပြဲ အႏိုင္ရ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကလည္း ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပြဲ မဲသမမာမႈမ်ား အေပၚ သုံးသပ္ခ်က္ (မူၾကမ္း) ေရးသားၿပီးစီးသြားၿပီဟု ဆိုသည္။ အာဏာပိုင္မ်ားဘက္မွ မဲမသမာမႈမ်ားကို တကယ္တမ္း အေရးယူရန္ ရည္ရြယ္သည္ထက္ ၂ဝ၁ဝ ေရြးေကာက္ပြဲ မဲမသမာမႈမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္စိန္ေခၚရာတြင္ တတပ္တအား ျဖည့္ေပးႏိုင္ရန္ႏွင့္ NLD ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္သည့္ ဦးဝင္းတင္၏ စကားအရ “ေရြးေကာက္ပြဲ၏ အ႐ုပ္ဆိုးအက်ည္းတန္မႈမ်ား” ကို မီးေမာင္းထိုးျပရန္သာ အဓိက ရည္ရြယ္ထားပုံရေၾကာင္း ေလ့လာသူမ်ားက ဆိုေနၾကသည္။

ဆလိုင္း ဟံသာစန္း